Czytałem kiedyś książkę R. Penrose’a „Cykle czasu”. W skrócie, dotyczy teorii cyklicznego
Wszechświata, który miałby rodzić się i umierać cyklicznie. Takie multiwersum, zbiór
Wszechświatów w różnych eonach, istniałby nieskończenie w czasie.
Rozumowanie Penrose'a jest poparte analizami obserwacji Kosmicznego Promieniowania Tła (Cosmic Microwave Background radiation, CMB). W tych mikrofalowych mapach, np. z misji Planck, wyróżnia się charakterystyczne okręgi, które interpretuje się jako pozostałości np. zderzeń czarnych dziur, w poprzednich eonach życia multiwersum. Związane jest to z rozprzestrzeniającymi falami grawitacyjnymi.
Prof. P. Steinhardt z Uniwersytetu Princeton na początku maja 2022 roku opublikował pracę, w której na podstawie analizy obserwacji CMB udowadnia, że za około 65 milionów lat Wszechświat przestanie się rozszerzać, a za 100 mln lat - zacznie się kurczyć.
Porównując lawiny z układów Self-Organized Criticality z rozszerzaniem (przyspieszającym) się Wszechświata, można znaleźć podobieństwa. Tekst na temat układów SOC również na tym blogu. Polecam ten temat np. do rozwinięcia w licencjacie.
O mnie:
https://orcid.org/0000-0001-8442-7973
Polecam również książkę Steinhardt&Turok: "Nieskończony Wszechświat".